پابلو نرودا؛ به آرامی آغاز به مردن میکنی اگر..../ کابوس پزشکاحمدی و آمپول هوا در پاریس!
تاریخ انتشار: ۱ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۳۸۰۳۴
عصر ایران؛ مهرداد خدیر- گزاف نیست اگر گفته شود شهرت و محبوبیت کمتر شاعر معاصر غیر ایرانی به پابلو نرودا شاعر شهیر شیلیایی میرسد که امروز پنجاهمین سالگرد درگذشت او در پاریس است.
هر چند نرودا با اشعار بسیار عاشقانه و انسانی و متفاوت نزد ملتها و فرهنگهای مختلف و به ویژه در ایران محبوب است اما احتمال قتل او به دست عوامل رژیم پینوشه با تزریق آمپول هم از او شخصیت خاص و متفاوتی ساخته است زیرا ما هم در تاریخ معاصر خودمان نام منحوسی چون پزشکاحمدی را داریم که در زندان منتقدان سرشناس را با تزریق می کشت تا مرگ آنها طبیعی جلوه کند و البته به همت و پی گیری دختر عبدالحسین تیمورتاش مرد شماره دو حکومت رضاشاه که خود قربانی دسیسه شد و به قتل رسید پزشک احمدی را بعد از شهریور ۲۰ به تهران آوردند و محاکمه کردند و به دار آویخته شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در محبوبیت نرودا نزد ایرانیان همین بس که بسیاری از اشعار او در حالی در فضای مجازی وشبکه های اجتماعی دست به دست میشود که چه بسا برخی ندانند از اوست و خیلی ها باور نکنند که اشعاری بسیار انگیزشی که تمام ریههای آدم را پر از اکسیژن زندگی و عشق می کند کسی سروده که بر سر اعطای جایزه نوبل ادبیات به او نه به خاطر شاعرانگی که به سبب تمایلات کمونیستی اختلاف بود اما آنچه در شعر او نیست کمونیسم است و یک سره عشق است و شور زندگی و انسان گرایی.
کافی است تا مشهورترین شعر او در زبان فارسی را که احمد شاملو برگردانده و بارها خوانده و نشر شده نقل کنیم تا اگر نرودا را نمیشناختید ناگهان فریاد برآورید: وه! او گفته؟ این شعر زندگی مرا تغییر داد:
به آرامی آغاز به مردن میكنی
اگر سفر نكنی
اگر كتابی نخوانی
اگر به اصوات زندگی گوش ندهی
اگر از خودت قدردانی نكنی
به آرامی آغاز به مردن میكنی
زماني كه خودباوری را در خودت بكشی
وقتي نگذاری ديگران به تو كمك كنند
به آرامی آغاز به مردن میكنی
اگر برده عادات خود شوی
اگر هميشه از يك راه تكراری بروی
اگر روزمرّگی را تغيير ندهی
اگر رنگهای متفاوت به تن نكنی
يا اگر با افراد ناشناس صحبت نكنی
تو به آرامی آغاز به مردن میكنی
اگر از شور و حرارت
از احساسات سركش
و از چيزهايی كه چشمانت را به درخشش وامیدارند
و ضربان قلبت را تندتر میكنند
دوری كنی
تو به آرامی آغاز به مردن میكنی
اگر هنگامی كه با شغلت، يا عشقت شاد نيستی، آن را عوض نكنی
اگر برای مطمئن در نامطمئن خطر نكنی
اگر ورای روياهایت نروی
اگر به خودت اجازه ندهی
كه حداقل يك بار در تمام زندگیات
ورای مصلحتانديشی بروی
امروز زندگی را آغاز كن
امروز مخاطره كن
امروز كاری كن
نگذار که به آرامی بمیری
شادی را فراموش نکن
همین قطعه و شعر ضرب المثل شده «هوا را از من بگیر، خنده ات را نه» برای معرفی نرودا بسنده است و نیاز نیست مثل کسانی که اطلاعات فوتبالیشان را با نام طول و دراز و اصلی «پله» به رخ میکشیدند یادآوری کنیم نام اصلی او قطاری از چند کلمه بوده چون به سهولت قابل جستوجوست و به البته درد کسی هم نمیخورد.
نرودا تنها شاعر نبود. سیاستمدار و سناتور و سفیر هم بود و تلفیق دو عالم متفاوت واقعیت و خیال کاری نیست که از هر که برآید. او دوست نزدیک دکتر سالوادور آلنده رییس جمهوری سوسیالیست شیلی بود و چند روز بعد از سقوط و قتل او در پی کودتا که به قصد درمان از کشور باید به خارج از کشور میرفت بدرقه جمعیت انبوه به مثابه مخالفت مردم با پینوشه تلقی شد و گویا همانجا تصمیم گرفتند اگر به مرگ طبیعی از دنیا نرفت کلک او را بکنند تا اسباب دردسر نشود زیرا دو سال قبل نوبل ادبیات گرفته بود و چهره بینالمللی به حساب میآمد و باید طبیعی جلوه میکرد.
تا سالها همه میپنداشتند مرگ او طبیعی بوده اما ۱۲ سال قبل راننده او ادعا کرد نرودا را با تزریق در بیمارستان کشتهاند وگرنه سرطان او چنان پیشرفته نبود تا به سرعت او را از پا بیندازد.
با این که ۴۰سال گذشته بود برای کشف حقیقت جسد را دوباره آزمایش کردند اما چه بافتی باقی مانده بود در پی ۴۰ سال و زمان بسیاری سپری شده بود تا پزشکان بتوانند به نتایج قطعی دست یابند ضمن این که تشخیص و تفکیک داروهایی که به قصد درمان خورانده شده از تزریق مشکوک هم دشوار بود.
راننده اما پیرانه سر نفعی از دروغبافی نداشت و اسنادی هم به دست آمد که شهرت و محبوبیت جهانی نرودا را تهدید حکومت پینوشه در شیلی میدانستند و احتمال قتل را افزایش داد.
هر قدر در شعر نگاه انسانی و تخیلی و غیر سیاسی داشت در اظهار نظر سیاسی اما ضد آمریکایی بود اگرچه پیشبینی مشهور او درباره نابودی آمریکای سرمایهداری در سال ۲۰۰۰ محقق نشد چرا که حتی او ندانست سرمایه داری غرب از نقدها برای ترمیم حفرههای آسیب خود استفاده میکند.
در تاریخ نوبل هنوز سخنرانی او در سال ۱۹۷۱ در زمره بهترینهاست تا جایی که گفته شد اگر ذرهای در حقانیت اختصاص جایزه به او تردید وجود داشت از شدت شاعرانگی در آن گفتار برطرف شد و در آنجا هم رسم رفاقت به جا گذاشت واز دوست خود نام برد و گفت سهم او بود و به من دادند.
منتقد جدی حمله آمریکا به ویتنام بود و به همین خاطر در سفری نمی خواستند به او روادید دهند اما آرتور میلر به انتقاد از این رفتار پرداخت و به آمریکا هم سفر کرد. امثال نرودا و استوریاس و مارکز در آمریکای لاتین از یک نظر ما را یاد سعدی و حافظ و مولانا میاندازند که در اوج ناامیدی به خاطر تلاطمات سیاسی و حتی حمله مغول عشق را فرو نگذاشتند و آثار جاودانه خلق کردند.
در همان نطق نوبل میگوید:
«درست پیش از آنکه به مرزی که مرا سال ها از وطنم جدا کرد برسیم، شب را در میان کوهستان در آخرین منزلگاه گذراندیم. ناگهان درخشش آتشی را دیدیم، نشانه مطمئنی از حضور انسان و چون نزدیک تر شدیم خود را در میان خانه های مخروبه و کلبه های فقیرانه یافتیم که متروک می نمود.
داخل یکی از آنها شدیم و دریافتیم آتش از تنه درختی شعله می کشد که در کف اتاق افتاده بود و شب و روز می سوخت و دودش از سوراخهای سقف اتاق بیرون می زد و همچون پرده ای کبود در دل تاریکی شب به آسمان برمی خاست. مشکهای پنیر را دیدیم که معمولاً مردم این ارتفاعات می سازند. در کنار آتش چند مرد مثل خورجین در خود فرو رفته بودند. در آن سکوت نوای گیتار و کلمات سرودی را باز شناختیم که از دل خاکستر و تاریکی زاده می شد و نخستین صدای انسان بود که در این سفر دراز می شنیدیم. سرود عشق و فراق بود، ناله عشق و اشتیاق به بهار دوردست، از شهرهایی که از آن دور افتاده بودیم.
سرود زندگی بود در غنای سرشارش. آنها ما را نمی شناختند، از فرارمان چیزی نمی دانستند، هرگز نام مرا و یا شعرم را نشنیده بودند، و یا شاید هم شنیده بودند، شاید هم ما را می شناختند ولی آنچه واقعاً روی داد این بود که ما هم کنار آتش با آنها سرود خواندیم و غذا خوردیم و آنگاه در دل تاریکی به اتاقهای ماقبل تاریخ رفتیم. در میان این اتاق ها آب گرمی جریان داشت، آب گرم معدنی که در داخلش شست و شو کردیم ، گرمایی که از دل سلسله جبال ها برمی خاست ما را در آغوشش پذیرا شد.»
برای آن که بدانیم چقدر نگاه او انسانی بوده همین عبارات کافی است: بهترین اعر انسانی است که نان روزانه ما را تهیه می بیند:
«نانوای همسایه ما که خود را به هیچ روی خدا نمیداند. کارش پرشکوه و بیتظاهر است، آرد را خمیر میکند، در داخل تنور میگذارد، در رنگهای طلایی میپزد و نان روزانه را تحویلمان میدهد و این همه را صرفاً وظیفه صنفی خود میداند. و اگر شاعر هم به این آگاهی ساده دست یابد دست یافتهاش بدل به جزیی از فعالیت عظیم بشری خواهد شد.
فعالیتی که به صورتی ساده یا پیچیده در ساختمان جامعه دخیل است و اوضاع و احوالی را که بشر را در چنبره خود دارد دگرگون میکند و فرآوردههای بشری را از نان و شراب و حقیقت بپیوندد و وظیفهاش را، کوشش و ذوق و حساسیتش را به کار روزانه تمامی انسان ها بگستراند و دست به دست بگرداند ناگزیر است در عرقریزی روح، در نان و شراب و در تمامی رؤیاهای انسانی شرکت جوید و شرکت خواهد جست.
آری تنها از این راه ناگزیر انسان عادی شدن است که می توانیم بار دیگر آن نفحه پر توش و توان را به شعرا برگردانیم که ذره ذره در هر دورهای از آن زدوده شده است، همچنان که خود ما نیز در هر دورهای تکیده تر و کاستهتر شدیم.»
در پنجاهمین سالگرد درگذشت شاعر بزرگ عشق و انسانیت و شادی شک نکنید که اگرهمان شعر «به آرامی آغاز به مردن میکنید اگر...» را دوباره بخوانیم و به کار بندیم زندگیمان تغییر خواهد کرد و گرنه به آرامی آغاز به مردن میکنیم.
میدانم. همین حالا کسانی به طعنه خواهند گفت خبر نداری! ما چندی است که به آرامی آغاز به مردن کردهایم. اما نباید چنین باشد. پس به توصیههای نرودا عمل کنیم...
---------------------------------
* پسانگارش: راستی اگر می خواهید درباره پابلو نرودا بیشتر بدانید یا بخوانید یا بشنوید سراغ اردشیر رستمی بروید که با او زندگی کرده و یکی از بهترین برنامهای کتابباز با حضور او به یاد نرودا رقم خورد. هر چند مدیران امروز صدا وسیما سروش صحت را هم برنتافتند و احتمالا به دنبال مدل/بدل ایدیولوژیک او هستند اما در تلوبیون و یوتیوب میتوان دو سه برنامه جذاب با حضور اردشیر رستمی درباره نرودا را تماشا کرد و همین هم گامی است تا به آرامی آغاز به مردن نکنیم!
کانال عصر ایران در تلگراممنبع: عصر ایران
کلیدواژه: پابلو نرودا احمد شاملو آلنده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۳۸۰۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا بدن درد میگیریم؟
درد عضلانی که قسمت کوچکی از بدن شما را تحت تأثیر قرار میدهد، معمولاً به دلیل استفاده بیش از حد از آن ناحیه از بدن ایجاد میشود برای مثال درد بازوها ناشی از بلند کردن جعبهها در طول روز همچنین ممکن است یک آسیب جزئی باشد، مانند کبودی شانه پس از زمین خوردن.
به گزارش ایسنا، با این حال زمانی که در سرتاسر بدنتان درد احساس میکنید، به احتمال زیاد این وضعیت ناشی از عفونت، بیماری یا دارویی است که مصرف کردهاید.
در ادامه به نقل از «وب ام دی» به چند مورد از دلایل بدن درد میپردازیم:
مشکل جریان خوناگر در بازوها، پاها یا هر دو درد دارید، عضلات شما ممکن است خون کافی دریافت نکنند. در ابتدا، ممکن است فقط زمانی که ورزش میکنید متوجه آن شوید، اما به مرور زمان ممکن است هنگام نشستن یا راه رفتن آن را احساس کنید. این معمولاً ناشی از وضعیتی به نام تصلب شرایین است و زمانی رخ میدهد که در لولههایی که خون را به ماهیچههای شما میرسانند، انسداد ایجاد میشود.
کم کاری تیروئیداین عارضه زمانی رخ میدهد که غده تیروئید شما به اندازه کافی برخی از هورمونهای کلیدی را تولید نمیکند. این وضعیت میتواند باعث درد عضلات و مفاصل و همچنین تورم و حساسیت شود. همچنین این وضعیت میتواند شما را خسته کند و منجر به مشکلات حافظه، نازک شدن مو، خشکی پوست، کلسترول بالا، کند شدن ضربان قلب و مشکلات دیگر شود. پزشک شما میتواند یک آزمایش خون ساده انجام دهد تا متوجه شود آیا کم کاری تیروئید دارید یا خیر. داروها میتوانند به جایگزینیِ هورمونهای از دست رفته کمک کنند.
آنفلوآنزا یا سایر عفونتهاهنگامی که ویروس آنفلوآنزا وارد بدن میشود، تب و احتقان را به همراه میآورد و میتواند باعث درد ماهیچههای شما به خصوص در پشت، پاها و بازوها شود. معمولاً در عرض یک هفته یا بیشتر به خودی خود بهبود مییابد، اما اگر بهبود نیافت با پزشک خود تماس بگیرید. همچنین اگر مشکلات سلامتی دیگری دارید و آنفلوآنزا میگیرید یا سرفهای دارید که از بین نمیرود، باید این شرایط را نیز بررسی کنید. سایر عفونتها از جمله کووید۱۹ و اچ آی وی نیز میتوانند باعث دردهای عضلانی شما شوند.
داروهاداروهایی به نام استاتینها برای کنترل کلسترول بالا استفاده میشود و حدود ۳۰ درصد از افرادی که این داروها را مصرف میکنند میگویند درد عضلانی دارند. اگر این اتفاق برای شما افتاده است، با پزشک خود صحبت کنید. آنها ممکن است بتوانند داروی متفاوتی به شما بدهند.
لوپوساین یک نوع بیماری خودایمنی است و باعث میشود سیستم ایمنی که به طور معمول به محافظت از بدن کمک میکند، به بافتها و اندامها حمله کند. زمانی که لوپوس مفاصل یا ماهیچههای شما را تحت تاثیر قرار میدهد، میتواند آنها را سفت کند و حرکت آنها باعث درد شود. هیچ درمانی وجود ندارد، اما داروها و ورزشهای خاص میتوانند به کنترل علائم کمک کنند. با پزشک خود در مورد اینکه چه چیزی برای شما بهتر است، صحبت کنید.
روماتیسم مفصلیاین نیز یک بیماری خودایمنی است - عمدتاً مفاصل را تحت تأثیر قرار میدهد و میتواند منجر به از دست دادن استخوان شود. این شرایط میتواند باعث درد و التهاب در سراسر بدن شود و مفاصل شما ممکن است به شکلهای عجیب و غریب متورم شوند. دارو و فیزیوتراپی میتواند به کاهش علائم کمک کند، اما هیچ درمانی وجود ندارد. در برخی موارد ممکن است برای ترمیم مفاصل آسیب دیده به جراحی نیاز داشته باشید.
درماتومیوزیتاین بیماری خودایمنی عضلات و مفاصل را دردناک میکند و باعث ایجاد بثورات دردناک، خارش دار، قرمز یا بنفش روی پلکهای شما میشود. همچنین روی بند انگشتان، آرنجها، زانوها و انگشتان پا لکههایی ایجاد میکند، میتواند پوست شما را خشک کند، موهای شما را نازک کند و باعث تورم و تحریک پوست اطراف ناخنهای دست شود. ممکن است بر اثر عفونت، داروها یا سرطان ایجاد شود. هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما پزشک میتواند به شما در مدیریت علائم با داروها و فیزیوتراپی کمک کند.
فیبرومیالژیااین وضعیت میتواند باعث درد در مفاصل و ماهیچهها و همچنین مشکلاتی در خواب، خلق و خو و حافظه شود. دانشمندان فکر میکنند زمانی اتفاق میافتد که مغز سیگنالهای درد معمولی و خفیف را دریافت و به اشتباه آنها را تشدید کند. ممکن است بر اثر بیماری، جراحی یا استرس شدید روانی ایجاد شود. دارو میتواند علائم را کاهش دهد و ورزش و تکنیکهای آرام سازی مانند یوگا نیز ممکن است سودمند باشد.
آرتریت پسوریاتیکاین وضعیت ترکیبی از التهاب مفصل و یک اختلال پوستی است. مفاصل دست ها، انگشتان، پاها، زانوها و جاهای دیگر ممکن است احساس سفتی داشته باشند. درد ممکن است فقط در یک طرف بدن ظاهر شود یا در هر دو طرف متقارن باشد. آرتریت پسوریاتیک ممکن است دامنه حرکتی شما را محدود کند و صبحها شما را خسته کند.
پلی میوزیتاین عارضه زمانی اتفاق میافتد که چیزی – احتمالاً یک ویروس یا مشکلی در سیستم ایمنی شما – باعث التهاب ماهیچههای سراسر بدن به ویژه در شکم، شانهها، بالای بازوها و قلب شود. با گذشت زمان، ماهیچههای شما شروع به شکستن میکنند و ممکن است قورت دادن یا نفس کشیدن سخت باشد. پزشک ممکن است داروهایی را برای کاهش التهاب یا آرام کردن سیستم ایمنی بدن و فیزیوتراپی را برای کمک به بازیابی قدرت عضلانی پیشنهاد کند.
سندرم خستگی مزمنعلامت اصلی این وضعیت خستگی شدید است که با هیچ چیز دیگری قابل توضیح نیست. ممکن است با ورزش یا فشار روانی بدتر شود، اما استراحت آن را بهتر نمیکند. همچنین ممکن است درد عضلانی، مشکلات حافظه، گلودرد، درد مفاصل و سردرد داشته باشید و نتوانید خوب بخوابید. هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما دارو و فیزیوتراپی میتواند به مدیریت علائم شما کمک کند.
تب منقوط کوههای راکیباکتری به نام R. rickettsii باعث آن میشود و نیش کنه معمولاً نحوه ابتلا به آن است. بیشتر علائم آنفلوآنزا مانند تب، لرز، سردرد، حالت تهوع، بی خوابی و دردهای عضلانی را دارد. بثوراتی که خارش ندارند پس از چند روز میتوانند روی مچ دست و مچ پا ظاهر شوند و سپس پخش شوند. آنتی بیوتیکها آن را درمان میکنند و هر چه زودتر آنها را مصرف کنید بهتر است. اگر درمان نشود، میتواند منجر به التهاب در ریهها، قلب و مغز و سپس نارسایی کلیه شود.
بیماری لایمباکتریهای ناشی از نیش کنه نیز باعث این بیماری میشوند. این بیماری میتواند باعث تب، لرز، خستگی، بدن درد و سردرد شود. لایم همچنین میتواند منجر به ایجاد بثورات نیز شود. بیماری لایم با آنتی بیوتیک درمان میشود، اما برخی از افراد پس از اتمام دارو همچنان درد و خستگی دارند.
اسپوندیلیت آنکیلوزاناین یک نوع آرتریت مزمن است که ستون فقرات و گاهی اوقات سینه، زانو و ... را نیز ملتهب میکند. این بیماری باعث درد و سفتی عضلات به خصوص در صبح میشود. موارد جدی میتواند منجر به از دست دادن حرکت در پشت و کمر شود، زیرا استخوانهای ستون فقرات در کنار هم رشد میکنند. همچنین ممکن است بر گردن تأثیر بگذارد. در صورت مشاهده علایم با پزشک خود صحبت کنید، زیرا درمان اولیه میتواند به مدیریت این بیماری کمک کند.
پلیمیالژیا روماتیکااین عارضه به سرعت باعث درد و سفتی در شانهها، گردن، بازوها یا رانها میشود که میتواند در صبح بدتر شود. همچنین ممکن است تب، خستگی، کاهش وزن، افسردگی و بی اشتهایی داشته باشید. پزشکان فکر میکنند ژنهای خاصی میتوانند احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش دهند. چیزی در محیط، مانند ویروس نیز ممکن است نقش داشته باشد. استروئیدها میتوانند درد و التهاب را کاهش دهند و علائم شما ممکن است از بین بروند، اما این وضعیت میتواند عود کند.
علاوه بر مواردی که در بالا عنوان شد، دکتر «پراساد کاسبکار»، یک متخصص در این باره میگوید: انواع خاصی از بدن درد میتواند با سرطان مرتبط باشد و باید بسیار آگاه بود که این نوع از دردها ممکن است جدیتر باشد. به طور کلی، بدندرد مرتبط با سرطان دارای دو یا سه ویژگی است.
دکتر کاسبکار انواع دردهای بدن که میتواند نشان دهنده رشد سلولهای سرطانی باشد را اینگونه فهرست میکند:
دردی که با قطع دارو عود میکندچنین دردی معمولاً طولانی مدت است و فقط با داروها یا درمانهای خاص برای درد تسکین مییابد. با قطع دارو ممکن است درد عود کند.
دردی که با علایم نگرانکننده همراه استدرد ممکن است با علایم خاص دیگری مانند کاهش وزن، کاهش اشتها، سرفه، خلط خونی، خون در ادرار و بسیاری از علایم دیگر همراه باشد.
درد در قسمتهای خاصی از بدن بدون بیماری زمینهایویژگی کلیدی سوم و بسیار مهم این است که این گونه از بدندردهای مرتبط با سرطان معمولاً به طور خاص در نواحی مانند کمر یا بالای شکم نزدیک کبد یا در قسمتهای خاصی از بدن مانند استخوان قرار دارند. همچنین هیچ عامل مستعد کننده یا سابقهای از تروما یا بیماری وجود ندارد. این نوع بدن دردها در صورت مداوم بودن باید به طور کامل بررسی شوند.
دکتر کاسبکار میگوید: اگر درد مداوم در کل بدن یا بهطور خاص در ناحیهای از بدنتان احساس میکنید، باید به جای مصرف داروهای مُسکن برای برطرف کردن موقتی آن، با مراجعه به پزشک متخصص، علت اصلی درد را شناسایی و روند درمان را آغاز کنید.
مطالعات نشان میدهد که سلامت عاطفی فرد میتواند بر تجربه درد تأثیر بگذارد. درک علت درد و یادگیری روشهای موثر برای مقابله با آن میتواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد.
استراتژیهای کلیدی مدیریت درد عبارتند از:
- داروهای ضد درد
- درمانهای فیزیکی (مانند ماساژ، آب درمانی و ورزش)
- درمانهای روانشناختی (مانند درمان شناختی رفتاری، تکنیکهای آرامسازی و مدیتیشن)
- تکنیکهای ذهن و بدن (مانند طب سوزنی)